دسته‌ها
ادبیات و کتاب

روایت غریب کتاب “اس – S”

روایت غریب کتاب “اِس – S”

سلام

همه چیز از ۱۹ آگوست امسال شروع شد، استودیو Bad Robot یک پیش نمایش ویدیویی در صفحه یوتیوب خودش قرار داد (از اینجا هم میتونید با حجم ۵ مگابایت دانلودش کنید) با عنوان «بیگانه – Stranger» که داخلش بظاهر نوید یه سریال یا فیلم جذاب دیگه ساخته یکی از سوپراستارهای دنیای کارگردانی امروز یعنی آقای «جی.جی. آبرامزJ.J.Abrams» و فرد دیگری به نام «داگ دورست – Doug Dorst» میداد که نوید بخش یک تریلر هیجان انگیز و جذاب برای هواداران آبرامز بود… کلی ملت نظر دادند که این مثلاً دنباله یا پیش درآمد Cloverfield یا StarTrek و یا Star Wars باشه که هرچی هم زور میزدن حرفی از آبرامز و بقیه نمیتونستن بیرون بکشن، تا این که دو هفته پیش تمام پیش بینی ها اشتباه از آب دراومد…

آبرامز همیشه مخاطب رو غافلگیر میکنه، چه تو ساخت چند تا از ماندگارترین سریالهای تاریخ نظیر Lost یا Alias  یا Person of Interest و البته Fringe و Revolution باشه و چه تو ساخت فیلمهای متفاوتی نظیر Cloverfield و یا دو فیلم اخیر StarTrek باشه… بنظر میاد آبرامز علاقه عجیبی به نوعی خاصی از داستان داره که نوع روایت غیرخطی اون فقط و فقط مخصوص ذهنهای بسیار آماده و چند بعدی است که ویژگی اصلی نسل امروزی است، دنیای اینترنت، دهکده جهانی، شبکه های اجتماعی بتدریج در حال شکل دادن به نوعی جدیدی از لایف استایل و البته ساختار تفکری در میان انسانها هستند که باعث میشه ذهنها وقتی فقط روی یک موضوع تمرکز میکنه زود خسته بشه و دوست داشته باشه سریع شاخه و موضوع دیگه ای برای سرگرمی و درگیری ذهنی پیدا کنه… مخاطب امروز در حالیکه داره تلویزیون میبینه در حال خوندن و فرستادن توییت هاش هست و نیم نگاهی به لایکها و کامنتهای فیسبوکش داره و نظایر آن. این که این مسئله خوبه یا بد و یا اثرات دراز مدتش روی اخلاقیات و اجتماع چی میشه رو خب متخصصان باید بگن، ولی چیزی که هست نسل امروزی دیگه از ساختارهای روایی معمولی و قابل پیش بینی در مدیومهای مختلف (فیلم، سریال، کتاب، تئاتر و حتی موسیقی!) استقبال نمیکنه، همین باعث شده که در مدیوم سینما موج جدید کارگردانان حتی توی آثاری که سابق بر این صرفاً وجه سرگرم کنندگی داشتند چنین رویکرد نوینی در روایت و پرداخت را در داستان خودشون اعمال کنند که منجر به شاهکارهایی نظیر سه گانه بتمن و «تلقین – Inception» کریستوفر نولان، یا در مقیاسهای دیگه فیلمهای کارگردان مورد علاقه من «دارن آرونوفسکیDarren Aronofsky» بشه که همه از چنین ویژگی بهره می‌برند.

جی.جی. آبرامز
جی.جی. آبرامز

حالا آقای آبرامز اومده این موج رو بشکل کاملاً نوینی وارد حوزه ادبیات و کتاب کرده… داستان از این قراره که اون پیش نمایشی که در بالا بهش اشاره شد، در واقع اولین گام برای تبلیغ کتاب جدید آقای آبرامز به نام “S” بوده… اینکه چرا آبرامز ایندفعه مدیوم کتاب رو برای روایت انتخاب کرده رو در ادامه توضیح میدم ولی یه مقدار میخوام راجع به خود کتاب بیشتر بحث کنم:

کتاب اس - S
کتاب اس – S

اولین و مهمترین نکته در باره کتاب اینه که کتاب S یک کتاب معمولی نیست… کتاب S البته در ظاهر یک کتاب معمولی هست که علائم و ساختار روی جلدش نشون میده مال یکی از کتابخانه‌های عمومی هستش، کتاب داخل یک جلد محافظ قرار گرفته و وقتی کتاب رو خارج میکنی مشاهده میکنید که کتابی با عنوان «کشتی تسئوس – Ship of Theseus» است که در سال ۱۹۴۹ توسط V. M. Straka نوشته شده که البته واضحه که نویسنده خود آبرامز و Dorst بودند و اون اسم نویسنده و کتاب مستعاره…

صفحه اول کتاب S
صفحه اول کتاب S

کتاب هرچند قدیمی بنظر میاد ولی خب وضعیت بدی هم نداره… خود کتاب حاوی یک داستان مرموز با تم توطئه‌های پیچیده و تودرتو، نقشه های قتل و سفرهای عجیب هست… چیزی که کتاب رو خاص میکنه حاشیه نویسی های عجیب اون هست که بعضی جاها با مداد و در برخی دیگر با روان نویس قرمز ، آبی، بنفش و سبز نوشته شدند… پس از چند صفحه بتدریج متوجه میشویم که این حاشیه نویسی ها که بوضوح با دو خط متفاوت است در واقع متعلق به دو خواننده ناشناس این کتاب هست که به تناوب کتاب را از کتابخانه امانت گرفته و نظر و بعضاً نقد و گاهی حرفهای دل خودشونو توی اون نوشتن و یجورایی دارن با هم چت میکنند، بعد از مدتی ما متوجه میشیم که در آن واحد در حال خواندن سه داستان مجزا هستیم… سه داستان بظاهر بی ربط که در ادامه نشانه‌های رمانتیک و در عین حال مرموزی این سه داستان رو به هم وصل میکنه،… این دو خواننده بعضاً برای همدیگه چیزهایی هم داخل کتاب گذاشتن که عبارتند از: چند نامه و یادداشت دستنویس، یک بریده از روزنامه داخلی یک کالج، یک کپی از یک تلگراف، صفحات فتوکپی شده کتاب، چند کارت پستال، یک عکس قدیمی، یک نقشه که روی دستمال کافی شاپ کشیده شده، یک Decoder Ring

اقلام مرموز داخل کتاب S
اقلام مرموز داخل کتاب S

آبرامز گفته همیشه دوست داشته فراتر از دنیای دیجیتال که توش داشت سلطنت میکرد یک اثر آنالوگ! هم خلق کنه و بتونه از کتاب به معنای واقعی تقدیر کنه… خودش میگه که اینکار براش خیلی رمانتیک محسوب میشده… اون با علم بر اینکه ناشران و خوانندگان ممکنه بعد از اینکار اون رو یک دیوانه بدونند اینکار رو شروع کرد… اون سال ۲۰۱۱ ایده و چارچوب این کتاب رو (به گفته خودش!) در اختیار Doug Dorst میزاره و اون هم نگارشش رو شروع میکنه و اینکار دو سال طول میکشه… آبرامز میگه ایده این کتاب ده سال پیش اومد به سراغش وقتی که تو فرودگاه لس آنجلس کتابی از Robert Ludlum روی صندلیش پیدا میکنه که فردی روش نوشته بود: “لطفاً بخوانش، برش دار، مجدداً بخوانش، و برای فرد بعدی بگذارش…” همون موقع این ایده به نظرش میرسه که چی میشد به جای اینکه بعد از مطالعه صرفاً کتاب رو در جایی برای مطالعه نفر بعدی بگذاری، داخلش نظراتت هم بنویسی و یکجور گفتگوی نوشتاری هم بین افرادی که کتاب رو میخونن شکل بگیره…

داگ دورست و جی.جی.آبرامز
داگ دورست و جی.جی.آبرامز

آبرامز میگه: کتاب پر از معما هست، چیزی که من خیلی دوستش داره، بعضی معماها ساده هستند و بعضی پیچیده، ولی نکته اینه که من نخواستم که یک کتاب معما خلق کنم، این یک تجربه جدید برای خواننده و مخاطب امروزی هستش…

من البته یادمه که جی کی رولینگ (نویسنده موفق و توانمند سری هری پاتر) تو کتاب « Fantastic Beasts and Where to Find Them» توی بعضی صفحات حاشیه نویسی های کاراکتر هری پاتر و رون و هرماینی رو هم آورده بود که البته خیلی استاتیک بودند و پویایی لازم برای یک داستان جدید را نداشتند… من کتاب مشابه با این تکنیک تو خاطرم نمیاد و ندیدم که کسی هم بهش اشاره کنه، بنابراین با اطمینان نسبی میشه گفت که تجربه این روایی کتاب اولین در نوع خودش هستش… البته یادمون نره که کتاب همیشه ماندگار جین وبستر «بابا لنگ دراز» هم بنوعی فقط شامل نامه‌نگاری‌های جودی و بابالنگ دراز هست که البته نمیشه این کتاب رو نوشته اثرگذاری روی کتاب S دونست.

نمایی از داخل کتاب S
نمایی از داخل کتاب S

کتاب با قیمت ۳۵ دلار از اول نوامبر در آمریکا منتشر شده (لینک خرید از آمازون) و بتدریج قراره در آسیا و اروپا هم منتشر بشه… چیزی که مهمه فارغ از اینکه کتاب S کتاب خوبی باشه یا جذاب باشه یا حتی آشغال باشه، ما شاهد تولد نوع جدیدی از روایتگری متناسب با نسل امروز هستیم… من خودم هیچوقت نخواستم و نمیتونم لذت خوندن کتاب رو با هیچ چیز دیگه ای (حتی موسیقی) عوض کنم، ولی تو چند سال اخیر بجز کتاب ۱Q84 از موراکامی و یا کتابهای پل استر بخصوص سه گانه نیویورکی، نتونستم کتابی رو پیدا کنم که حس لذت از کندوکاو درون ماجراهای بظاهر ساده رو بهم منتقل کنه، یعنی یجوری منِ خواننده رو درگیر داستان کنه و بزاره من روایت خودم رو تو داستان پیاده کنم… البته این نظر شخصی منه، ولی خط روایی خیلی از داستانهایی که میخونم برام مشخصه و میتونم حدس بزنم نویسنده تحت تاثیر کدوم اثر ادبی بزرگه و سرنوشت کاراکترها چی میشه، این باعث میشه که غنای ادبی فوق العاده برخی از اونها تحت تاثیر همین فقر روایی نامتناسب با لایف استایل نوین قرار بگیره و اثرگذاریش رو کم کنه… لازم به توضیحه که این نظر شخصیم هست و قابل تعمیم به همه کتابها و نویسنده ها نیست…

نمایی از کتاب S
نمایی از کتاب S

در هر شکل با توجه به اینکه کتاب S فقط در فرم فیزیکی (Hard Cover) قراره عرضه بشه (ای-بوکش هم اگر بود بنظر من مسخره میشد) و اینکه ناشران وطنی ما هم ته ته خلاقیتشون بستن نخ گونی به جلد کتابهاست و بعیده فرم معقولی از کتاب در داخل ترجمه بشه، از همه عزیزان و دوستان خارج از کشور خواهشمندم اگر این کتاب رو دیدید بخرید و ازش لذت ببرید، اگر هم تونستید یکی برای من هم بخرید و من با خوشحالی تا دو برابر هزینه‌اش رو خدمتتون تقدیم میکنم… اگر هم دوست داشتید هدیه هم بدید اوکی هست… البته سایتهای داخلی هستند که برامون از آمازون خرید میکنند ولی نمیدونم چرا دست و دلم نمیره ازشون خرید کنم… اگه کسی تجربه موفقی داره خوشحال میشم با من و بقیه به اشتراک بگذاره…

منابع:

۱- The Colbert Report

۲- نیویورک تایمز

۳- هافتینگتون پست

پیروز و سربلند باشید

مسعود زمانی

۲ آذر ۱۳۹۲

–***–

«اگر از طریق فید (خوراک) من این نوشته را مطالعه می‌کنید، برای دسترسی مستقیم از این لینک استفاده کنید»

–***–

24 دیدگاه دربارهٔ «روایت غریب کتاب “اس – S”»

بشدت لذت بردم از قلم روان و شیواتون
از نظر من این کتاب توی دنیای همون نقشی رو داره که آیفون توی دنیای دیجیتال و اون انقلاب پست پی سی
این کتاب به نوعی میشه بهش گفت آغازگر راه کتاب های قرن جدید
و بشدت دنیای داستان پس از قرن ها ایستایی و ارائه خودش به یه شکل و استایل احتیاج داره سبک و سیلق خودش رو به کل عوض کنه و این کتاب به نوع شاید آغاز این راه باشه
چند روز پیش با دوستان مجازی همین بحث رو داشتیم و همگی یکصدا بودند که انقلاب در شیوه ارائه داستان ممکن نیست اما این کتاب منو شگفت زده کرد و میبینم ممکنه!
سپاس بسیار

سلام دوست من، خیلی تحلیل جالبی داشتین، در متن هم اشاره کردم که این تکنیک میتونه آغازگر یه موج جدید از نحوه و چارچوب روایتگری باشه، ولی باید توجه داشت که خیلی خیلی سخته اینجوری نوشتن و به نسل جدیدی از نویسنده ها هم نیاز داره بنظر من، ذهنهای کلاسیک قدرت پردازش داستان توی همچین چارچوبی را ندارند… ممنون از نظر فنی و پربارتون… برقرار باشید همیشه

پاسخ

Dear Masood:
Hi
I have really enjoyed reading your post and it is my pleasure to send you a copy of this book . If you are still interested , let me know
Take Care
Vamegh.

سلام دوست من.. من از سایت پرشین گیگ برای فضای عکسهای استفاده کرده بودم و گویا به مدت یک هفته سایتشون در حال تعمیره، ببخشید که اینجوری شده.. اگر درست نشد همه عکسها رو جایی بهتر آپلود میکنم… پیروز و سربلند باشید همیشه

پاسخ

خیلی خوب بود.
امیدوارم روزی بتونم این کتاب رو داشته باشم و بخونم (متاسفانه الآن نه وقتش رو دارم و البته نه دسترسی بهش).
مدتها است جز یکی دو کتاب درسی (اون هم به اجبار به دلیل نبود نسخه الکترونیکی) تمام مطالعاتم رو بصورت الکترونیکی انجام میدم.
ولی این کتابیه که حتما باید در دست گرفت و تجربه‌اش کرد.

ممنون از این معرفی 🙂

سلام به دوست خوب و پرتوانم، من خودم البته هیچ فرقی برام نمیکنه که کتاب الکترونیکی باشه یا کاغذی، ولی همونجور که خودتم حدس میزنی تجربه خوندن این کتاب خیلی خیلی بینظیره… امیدوارم وقتی خوندمش بتونم تو یک پست تجربیاتم رو با دوستان به اشتراک بزارم… ممنونم که به اینجا سر زدی… پیروز و سربلند باشی همیشه دوست من

پاسخ

بسیار عالی است این کتاب، ممنون از معرفی‌تون و امیدوارم بشه تهیه‌اش کرد.
در ایران هم نویسنده‌های توانایی داریم که به نظر من توان نوشتن کتاب‌هایی بدین شکل را دارند. به عنوان نمونه کسی که من می‌شناسمشون دکتر میرزاوزیری عضو هیئت علمی دانشکده ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد هستند که کتابی مثل کتاب «مثلث» رو نوشته‌اند که حاوی ۳ داستان تقریبا متفاوت هست. یعنی صفحات فرد کتاب یک داستان، صفحات زوج کتاب هم یک داستان و کل صفحات هم در کنار همدیگر یک داستان دیگر. یا کتابی مثل «اشتباه سوزنبان» که جملات از ابتدا به انتها یک داستان هستند و همان جملات از انتها به ابتدا یک داستان دیگر.

سلام دوست من، خیلی خیلی ممنونم بابت نظرتون و البته معرفی این دو تا کتاب جالب، خیلی ایده های جذابی دارند، خلاقیت هیچ انتهایی ندارد… بازهم ممنونم، پیروز و سربلند باشید همیشه

پاسخ

جالب بود ، لذت بردم .
به قول خودتون ، خلاقیت هیچ انتهایی نداره.
راستی اون عکسی که کتاب رو باجلد محافظش بر روی فرش نشون میده رو فکر کردم خودتون گرفتین ؟!
موفق به تهیه اش شدین ؟

خوشحالم که راضی بودین، با کمک و محبت یکی از خواننده های سایت آقای وامق عسگری عزیز تونستم کتاب رو تهیه کنم، تو ابتدای این پست (لینک) به این مسئله اشاره کردم.
پیروز باشید

پاسخ

من اولین بار با خواندن روایت شورانگیز یک گزارشگر با وبلاگ شما آشنا شدم و از آن زمان وبلاگتان را دنبال می‌کنم. اما نمی‌دانم چرا شما دیر به دیر مطلب می‌نویسید.به هر حال خواندن وبلاگ شما را دوست دارم هر چند که دیر به دیر به روز کنید.
من هم به تماشای فیلم مستند علاقه دارم به ویژه اینکه وقایع علمی را به زبان ساده و با استفاده از جاذبه های رسانه بیان کند.
در ضمن آن قسمتهایی که در آپارات گذاشته بودید را هم تماشا کردم و هر چند کوتاه ولی جالب بودند امیدوارم کانال خودتان در آپارات را همیشه به روز نگه دارید.
با زهم منتظر مطالب شما خواهم بود

سلام دوست من، من خیلی دوست دارم بتونم هرروز مطلب بنویسم و واقعیت هم اینه که سوژه خوب برای نوشتن خیلی خیلی فراوان هستش، ولی یکم وقتم محدوده و همین باعث میشه شرمنده شما عزیزان بشوم. از اینکه به من لطف دارید خیلی ممنونم،
پیروز و برقرار باشید همیشه

پاسخ

بعد از جستجوهای متعدد تونستم یه مرجعی پیدا کنم برای تهیه این کتاب.۳ نسخه از این کتاب تو این سایت موجوده که تولید کننده هاش فرق دارند با قیمت های متفاوت!
۱-تولیدکننده : Canongate Books Ltd قیمت: ۱۶۳۰۰۰
۲-تولیدکننده : Mulholland Books قیمت: ۲۳۰۰۰۰
۳-تولیدکننده : Michel Lafon قیمت: ۱۹۸۰۰۰
خیلی دوست دارم این کتاب رو به بهترینم هدیه بدم.ممنون میشم راهنمایی کنید کدوم نسخه رو بگیرم.سایت مذکور:کتابگرد
تشکر…#

سلام امید جان، چه جالب که این امکان برای تهیه این کتاب وجود داره. من یک نسخه از این کتاب رو از سوی دوست خوب آقای عسگری هدیه گرفتم که این نسخه (که از کانادا خریداری شده) متعلق به Mulholland Books است. در این که اون دو تای دیگر هم دقیقاً مانند این است یا خیر اطلاعی ندارم. ولی در سایت آمازون همین نسخه مالهالند رو برای فروش گذاشته، پیشنهاد میکنم ریسک نکنید. با اینحال ممکنه بسته به کشور فروش این تولیدکننده و منتشر کننده ها متفاوت باشند.
چقدر خوبه که به بهترین هاتون کتاب (اون هم در این سطح) هدیه میدهید. برای هردوی شما عزیزان بهترینها رو آرزو میکنم.

پاسخ

پاسخی بگذارید

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.